Szkoła Podstawowa nr 1 im. ks. Stanisława Brzóski w Białej Podlaskiej

      W rocznicę wybuchu powstania obchodzony jest Dzień Podchorążego, ustanowiony na pamiątkę wydarzeń z 29 na 30 listopada 1830 roku, kiedy grupa słuchaczy Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie pod wodzą ppor. Piotra Wysockiego zaatakowała Belweder, rezydencję wielkiego księcia Konstantego, rosyjskiego dowódcy polskiej armii. W ten sposób rozpoczęło się zryw polskiego narodu, w którym nie wygasło pragnienie odzyskania niepodległości.

      Powstanie wywołane przez wąskie grupy patriotycznej młodzieży uzyskało z czasem poparcie większości społeczeństwa i stało się powszechną walką o wolność i suwerenność. Będąc dziełem sił rewolucyjnych, rozwijało się często wbrew woli szlachecko -konserwatywnego rządu, sejmu i wbrew kapitulanckim planom swojego dowództwa.

      Zróżnicowanie postaw nastąpiło także w armii. Część generalicji, nie wierząc w możliwość zwycięstwa nad Rosją, nie wierząc we własne siły i bojąc się wszelkich zmian, dążyła do zaprzestania walki, świadomie hamowała działania wojskowe.

      Znacznie mniejsza część generałów jaskrawo kontrastowała z wielkością ich oficerów i żołnierzy. Dokonywali oni rzeczy prawie nie możliwych we wszystkich bitwach, od Stoczka aż po obronę Warszawy. Bohaterom tamtych wydarzeń oddano hołd w poezji, prozie, poświęcając setki utworów za równo w Polsce, jak i za granicą.

      Powstanie wybuchło w Królestwie, ale objęło także część ziem za Bugiem, przede  wszystkim Litwę. Emilia Plater była jedną z pierwszych inicjatorek samodzielnego wystąpienia zbrojnego na Litwie. Z obu pozostałych zaborów masowo spieszyli ochotnicy, zasilając szeregi powstańcze. Stało się przez to ogólnonarodową, wyzwoleńczą walką.

      Upadek powstania był klęską, ale także wielkim doświadczeniem narodu polskiego, wykorzystanym przez przyszłe pokolenia w walce o niepodległość.

      Wielkie było również międzynarodowe znaczenie powstania listopadowego. Uratowało Francję i Belgię od najazdu wojsk Świętego Przymierza, wzmacniając w ten sposób siły antyfeudalne w Europie, oraz przyczyniło się do rozwoju wystąpień rewolucyjnych we Włoszech o Niemczech. Od tej pory hasło powstania listopadowego „ Za naszą i waszą wolność” było powszechne  we wszystkich dążeniach rewolucyjnych.